Zandbedding bewuste keuze bij melkkoeien
Vanuit diverse oogpunten zoals bouwkosten en dierenwelzijn kiezen melkveehouders bewust voor zandmatras systemen. De bouwkosten zijn lager doordat je geen stal hoef te bouwen met roostervloer. Dit is niet nodig omdat je geen mestkelder gebruik bij zandmatrassen.
Verschillende voordelen als u zand gebruikt in de boxen:
- Het vermindert de beenproblemen bij de koeien.
- Doordat de koeien langer liggen ontlast dit de klauwen van de koe.
- Gezondere klauwen, tussenklauwspleet en bal gebeid van de klauw zijn schoon en droog.
- Minder uierontstekingen.
- Wanneer het warm is liggen de koeien langer doordat het zand een koelend effect biedt.
- De koeien hebben meer grip op de rubber vloer.
Zand
Als zand iets compleet nieuw is duurt het ongeveer een half jaar tot een jaar om het goed in de vingers te krijgen. Het klinkt heel makkelijk zandbedden maar niet ieder zand is geschikt voor de zandmatrassen. Het zand moet voldoen aan enkele eisen. Bijvoorbeeld bacterievrij, niet te zout en de deeltjesgrootte moet volstaan aan de eigenschappen die nodig zijn voor een goed bezinkingssysteem. Sommige boeren halen het zand bij lokale zandwinningen en andere bestellen het bij grondbedrijven. Gemiddeld worden de ligbedden eens in de 3 weken ingestrooid en tweemaal per dag schoongemaakt. (Oppervlakkig) Het gemiddelde gebruik van zand is ongeveer 1.5 m3 per koe per jaar.
Het schoonmaken voor een stal met 300 koeien ligt gemiddeld op 1 uur arbeid. Er zijn oplossingen dat dit automatisch gebeurt.
Voorbeeld
Één van de topmelkers van Nederlands gebruikt zandbedden. Het meest opvallende bij deze boer is dat de 420 koeien gemiddeld 11.000 kg melk produceerde en de 84 afgevoerde koeien behaalden een gemiddelde levensproductie bij afvoer van 48.000 kg melk. Volgens deze topmelkers is dit succes te danken aan gezonde voeding en hun zandligbedden
Veel voorkomende vragen
1. Waarom zou ik zand gebruiken?
Koeien rusten en liggen graag in zand. Zand is zacht en vormt makkelijk naar de contouren van de koe. Ze gaan in een natuurlijke houding liggen zoals de ook in de weide zouden doen. Met de poten naar voren. (Dit word door onze poly pillow ook gestimuleerd lees hier meer informatie over de poly pillow) Door de natuurlijke houding zullen de koeien ook langer blijven liggen en rusten hierdoor beter uit. Zoals eerder aangegeven heeft dit een positief effect op de klauwen. Doordat zand niet glad is kunnen de dieren gemakkelijk opstaan zonder het risico van uitglijden. Met het juiste zand is er een goed absorberend effect dat de koeien droog houdt. En in de zomer zijn de koeienligboxen koeler.
2. Welke nadelen zitten er aan zandmatrassen?
Wanneer er te weinig zand in de boxen wordt gebruikt zal het vocht niet meer naar beneden lopen en zal het 1 grote modderpoel worden. Hierdoor zullen de koeien vuil worden en neemt de kant tot uierontsteking snel toe. Het zandmatras neemt wat extra werk met zich mee wanneer dit handmatig wordt onderhouden. Zand geeft ook meer slijtage aan de schuiven en pompen dan gangbare mest.
3. Welk zand kan ik hiervoor gebruiken?
Grof zand is niet verstandig voor zandboxen, het beschadigd de koe te snel. Ook mogen er geen steentjes in het zand zitten, dit maakt de koeien kreupel. Het beste zand is zand met een gemiddelde grootte van 0.5mm. nog fijner zand heeft het nadeel dat alles gaat plakken en moeilijk los te krijgen is. Fijn zand laat ook slecht vocht door wat dan weer aan de uier van de koe blijft plakken.
4. Wat zijn de kosten van het zand en het verbruik?
In Amerika gebruiken de veehouders gemiddeld 20 tot 30 kg zand per box per dag. In canada doen ze er minder in gemiddeld 10 tot 20 kg. Dit levert nog steeds goede resultaten op en het comfort leidt er niet onder. Het zand moet net onder de rand van het ligbed zitten. Ligt het zand ver onder de achterkant, dan ontstaat er een soort van gat tussen de rand en het zand. Door dit gat zullen de koeien met de kont omhoog liggen wat problemen kan geven voor latere vruchtbaarheid. Reken je met een verbruik van 20 kg per koe per dag, dan ben je 7300kg zand kwijt per jaar. De totaal kosten zijn afhankelijk van de prijs van het zand. Echter met onze matrassen ligt het gebruik lager lees meer.
5. Wat kan ik met het zand doen na gebruik?
Veel melkveehouders laten het zand bezoeken en spoelen het met gier. Na de bezinking scheppen ze het uit de put en laten ze het drogen. Hierna kan het zand terug in de boxen gebruikt worden. Er zijn ook melkveehouders die mechanische mest-zandscheiders gebruiken. Deze machines voegen gier en een beetje water toe en halen 95% van het zand eruit. Dit zand is opnieuw te gebruiken in de ligboxen als zandmatras. Let wel op door het scheiden word het zand steeds grover. Dit komt doordat het hele fijne zand als slip eruit gehaald wordt. Het voordeel van een mechanische scheider is dat deze minder ruimte vereist dan een zandput. Een scheider kost voor 100 Koeien ongeveer 35000 euro. Hier komen nog elektriciteitskosten bij.
6. Is zand aan de spenen een probleem ?
Het voordeel dat zand aan de spenen gaat zitten is dat er geen andere viezigheid direct de spenen raakt en zo is de kans op besmettingen kleiner. Voor het melken is het wel belangenrijk dat de spenen even schoon gemaakt worden met een droge doek. Gebruik geen papier, dit gaat werken als schuurpapier en stimuleert de koeien niet.
Onze zandmatrassen
Doordat onze matrassen slim gebruikt hebben gemaakt van een snipper gevuld matras en een speciale toplaag waarover het zand wordt gestrooid heeft u veel minder zand nodig en zal dit zichzelf al snel terug verdienen. Ook is hierdoor minder zand om te verknoeien. Lees er snel meer over op de product pagina.